ამბობენ, თვალები სამყაროს ანარეკლია, იმასაც ამბობენ, რომ თვალები სულის სარკეა. თუმცა, ასეც შეიძლება ითქვას: “თვალები სულის სარკმელია!”. ადამიანები ამ სიტყვებს მაშინ ამბობენ, როდესაც ტკივილს, მრისხანებას ან სხვა რომელიმე ემოციას ამოიკითხავენ ვინმეს თვალებში. თანამედროვე აღმოჩენებმა კი ამ ფრაზას სრულიად ახალი მნიშვნელობა შესძინეს. თვალები არა მხოლოდ ემოციების ანარეკლი, არამედ სულის სარკმელიცაა სინამდვილეში.
რატომ? პასუხი თავად თვალის კაკლის აგებულებასთანაა დაკავშირებული. თითოეულ ადამიანს თვალის ფერადი გარსის ინდივიდუალური ხაზების, წერტილებისა და ფერების სტრუქტურა აქვს. ზოგიერთ ადამიანს, შესაძლოა, მსგავსი ფერის თვალები აქვს, მაგრამ ფერადის გარსის ხაზები და წერტილები ისეთივე უნიკალურია, როგორც თითის ანაბეჭდი – ის არ მეორდება.
მიუხედავად იმისა, რომ აღნიშნული მონაცემები ყოველ ადამიანს განსხვავებული აქვს, არსებობს თვალის ფერადი გარსის გარკვეული ნიმუშები, შეიძლება ითქვას თარგიც და მოხატულობაც, რომელიც ფართოდაა გავრცელებული. შვედეთის ორებროს უნივერსიტეტის მეცნიერებს სურდათ იმის დადგენა, აქვს თუ არა რაიმე კავშირი ფერადი გარსის სტრუქტურას ადამიანის ხასიათის კონკრეტულ თვისებებთან.
ისინი გუგების შეკუმშვა-გაფართოვებისას თვალის ფერადი გარსის სხივური გამოსახულებების ცვლილებას აკვირდებოდნენ. მათ 428 ადამიანის თვალი შეისწავლეს.
მეცნირების გენიალური აღმოჩენა
კვლევებმა აჩვენა, რომ მჭიდრო თარგის თვალები, რომლებიც ღრმა ღარებით არ ხასიათდება ისეთ ადამიანებს აღმოაჩნდათ, რომლებსაც ახასიათებენ, როგორც თბილ, ნაზ და სხვა ადამიანებში ნდობის აღმძვრელ ნატურას. ხოლო ღრმად დაღარული თვალები ნერვიულ, იმიპულსურ და მსგზენარე სურვილების მქონე ადამიანებს ჰქონდათ.
საოცარია, თუ როგორ მეტყველებს პიროვნების ყველაზე ღრმა თვისებების შესახებ თვალის ფერადი გარსის სტრუქტურა და რამდენად მჭიდრო კავშირი არსებობს მათ შორის.
მეცნიერების თქმით, ამ ორ დეტალს – თვალის ფერადი გარსის სტრუქტურასა და პიროვნულ მახასიათებლებს ურთიერთ გავლენა არ აქვთ, თუმცა მათი წარმოშობის მიზეზი შესაძლოა ერთი და იგივე იყო.
როგორც მკვლელვარები აცხადებენ თვალის სტუქტურისა და პიროვნული მახასიათებლების კავშირი განპირობებულია იმით, რომ თვალის ფერადი გარსის ფორმირებაზე პასუხისმგებლი გენების კომბინაცია, ასევე განაპირობებს თავის ტვინის შუბლის წილის განვითარებას – თავის ტვინის ეს ნაწილი კი, თავის მხრივ, ადამიანის პიროვნული მახასიათებლების (ინდივიდუალიზმის) დედა პლატაა.
“ჩვენმა კვლევებმა აჩვენა, რომ თვალის ფერადი გარსის სხვადასხვა კონფიგურაციები ადამიანის სხავდასხვა პიროვნულ მახასიათებლებთანაა კავშირში. თვალების სტრუქტურული სხვაობა შესაძლოა გამოყენებულ იქნას ერთგვარ ბიომარკერად, რომელიც ადამიანთა შორის სხვაობას ასახავს”, – აცხადებს მეთ ლარსონი, მეცნიერი, რომელიც ორებროს უნივერსიტეტში კვლევას ხელმძღვანელობდა.
მეცნიერები ძალიან საინტერესო დეტალს ამხელენ PAX6-ის სახელით ცნობილი გენის შესახებ, რომელიც ადრეულ ემბრიონულ სტადიაში ადამიანის თვალის ფორმირებას აკონტროლებს. კვლევები აჩვენებს, რომ ამ გენის მუტაცია ადამიანში სოციალური უნარების დეფიციტს, იმპულსურობასა და კომუნიკაციის უნარ-ჩვევების სიმწირეს იწვევს.
რაზე მეტყველებს თვალის ფერი?
პიტსბურგის უნივერსიტეტის გამოკვლევების თანახმად, ქალები, რომლებსაც ღია ფერის თვალები აქვთ, მშობიარობისას უფრო ნაკლებ ტკივილებს განიცდიან, ვიდრე მუქი ფერის თვალების მქონე ქალები. ამასთან, ღია ფერის თვალების მქონე ადამიანები უფრო მეტ ალკოჰოლს ეტანებიან, ვიდრე მუქი ფერის თვალების პატრონი ადამიანები, მათ დასათრობად გაცილებით ნაკლები რაოდენობის ალკოჰოლი ჰყოფნით. მიზეზებს გენებთან მივყვართ. ლივერპულის უნივერსიტეტის ბიომოლეკულურ მეცნიერებათა უფროსი ლექტორი ჯონ მურესი აცხადებს, რომ ადამიანის თვალის ფერი 12-13 ცალკეული გენის კომბინაციის ცვალებაზეა დამოკიდებული – ეს გენები ადამიანის სხეულში სხვა რაღაცებსაც განაპირობებს.
ავიღოთ მელანინი – პიგმენტი, რომელიც თვალის სიმუქეს განსაზღვრავს. მელანინი ასევე განსაზღვრავს ადამიანის მგრძნობელობას ალკოჰოლის მიმართ. ატლანტის ჯორჯიის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგებმა 12 000 ქალი და მამაკაცი გამოკითხეს და აღმოაჩინეს, რომ ღია ფერის თვალების მქონე ადამიანები საგრძნობლად მეტი რაოდენობის ალკოჰოლს მოიხმარენ, ვიდრე მუქი ფერის თვალების მქონე ინდივიდები.
მიზეზი იმისა, რომ ყავისფერი თვალების მქონე ადამიანები ნაკლებს სვამენ და შესაბამისად, ალკოჰოლზე დამოკიდებულების განვითარების ნაკლები შანსი აქვთ, ისაა, რომ მათ დასათრობად გაცილებით ნაკლები რაოდენობის ალკოჰოლი ესაჭიროებათ.
მელანინი არა მხოლოდ თვალის ფერის სიმუქეს განსაზღვრავს, არამედ ის ასევე თავის ტვინის უჯრედებს შორის ელექტრონული კავშირების იზოლატორია. რაც უფრო მეტი მელანინია თავის ტვინში, მით უფრო ეფექტური, მგრძნობიარე და სწრაფად მომუშავეა ის, – აღნიშნულია ჟურნალ Personality and Individual Differences-ში გამოქვეყნებულ კვლევაში. ამგვარად, თვალის სიმუქეზე პასუხისმგებელი ქიმიური შენაერთი, თავის ტვინის ეფექტურობაზეცაა პასუხისმგებელი.
როგორ აღმოჩნდა, თვალები ჩვენი ინდივიდუალურობისა და ხასიათის თავისებურებათა მრავალი შინაგანი ასპექტის ანარეკლია. თუ ადამიანს თვალებში ჩახედავ, ადვილად გამოიცნობ შეშინებულია, მოწყენილია თუ ღონემიხდილი. მაგრამ თუ კიდევ უფრო ღმრად ჩაიხედვ მათში, იმასაც გაარკვევ, თუ როგორი ფსიქოლოგია და თვისებები აქვს ამ პიროვნებას. თვალები ადამიანის სულის სარკმელია.
მომზადებულია The Daily Mail-ის მიხედვით.
იხილეთ ასევე: ადამიანი, როგორც მიკროკოსმოსი და თვალები, როგორც მინიგალაკტიკა
